Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013

Σιδηροπενική Αναιμία





Η σιδηροπενική αναιμία είναι μία ασθένεια που ταλαιπωρεί κυρίως τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, τους εφήβους και τα παιδιά. Πρέπει να σημειώσουμε ότι είναι ιδιαιτέρως συχνή και ότι νοσεί το 1/3 του πληθυσμού της γης.

Ως σιδηροπενική αναιμία ορίζεται η ελάττωση του συνολικού σιδήρου του αίματος και αναπτύσσεται όταν η έλλειψη του σιδήρου είναι τόσο μεγάλη που η ποσότητά του δεν επαρκεί για την αιμοποίηση (σύνθεση αιμοσφαιρίνης, λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων, αιμοπεταλίων κ.τ.λ).

Ποια είναι τα συμπτώματα της σιδηροπενικής αναιμίας; Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με την διάρκεια και την βαρύτητα της έλλειψης σιδήρου. Σε γενικές γραμμές όμως περιλαμβάνουν:
  • Ωχρότητα
  • Εύκολη κόπωση
  • Αδυναμία άσκησης ή εκτέλεσης βαριάς εργασίας
  • Αδυναμία συγκέντρωσης
  • Απάθεια
  • Ταχυκαρδία
  • Υπνηλία

Η σιδηροπενική αναιμία προκαλείται όταν η πρόσληψη σιδήρου ή/και πρωτεΐνης από τη διατροφή είναι χαμηλή είτε όταν οι απώλειες σιδήρου από τον οργανισμό είναι υψηλές (πχ. σε αιμορραγία).

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη σιδήρου για τις γυναίκες είναι 20 mg/ημέρα ενώ για τους άνδρες μόνο το μισό, δηλαδή 10 mg/ημέρα. Θα ήθελα να επισημάνω ότι ανά 1000 θερμίδες προσλαμβάνονται από τον οργανισμό περίπου 5-7 mg σιδήρου, ανάλογα βέβαια και από την σύσταση της διατροφής των 1000 θερμίδων. Άρα δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων αδυνατούν να προσδώσουν στον οργανισμό επαρκείς ποσότητες σιδήρου. Επιπλέον, οι απώλειες αίματος με την έμμηνο ρύση συμβάλουν δραματικά στην μείωση των αποθεμάτων σιδήρου του οργανισμού. Για 1 ml αίματος που χάνεται, αποβάλλεται 0,5 mg σιδήρου. Οι γυναίκες με μεγάλη ροή χάνουν 80 ml αίματος, άρα 40 mg σιδήρου ημερησίως!!!!

Η έλλειψη σιδήρου είναι μία ασθένεια διατροφικής φύσης και μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη βοήθεια της κατάλληλης διατροφής. Τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε σίδηρο είναι:
  • Μοσχάρι
  • Συκώτι
  • Όσπρια
  • Θαλασσινά
  • Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
  • Σύκα

Δυστυχώς όμως δεν παίζει ρόλο μόνο η ποσότητα του σιδήρου στα τρόφιμα αλλά και η απορρόφησή του από το έντερο. Όσο αφορά λοιπόν την απορρόφηση του σιδήρου θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας τα παρακάτω:
  • Ο σίδηρος από τις ζωικές τροφές απορροφάται σε ποσοστό 20-50%, ενώ από τις φυτικές τροφές σε ποσοστό 1-5%.
  • Η βιταμίνη C ευνοεί ιδιαίτερα την απορρόφηση του σιδήρου και γι’ αυτόν τον λόγο καλό είναι να βάζουμε λεμόνι στα φαγητά ή να τα συνοδεύουμε με 1 ποτήρι φυσικό χυμό πορτοκάλι.
  • Τα γαλακτοκομικά, το τσάι και ο καφές μειώνουν την απορρόφηση του σιδήρου και γι’ αυτόν τον λόγο δεν θα πρέπει να καταναλώνονται ταυτόχρονα με τροφές που περιέχουν σίδηρο.

Σε πολλές περιπτώσεις στην σιδηροπενική αναιμία, εκτός από την κατάλληλη διατροφή, απαιτείται και η λήψη σκευασμάτων σιδήρου. Την χρονική διάρκεια την καθορίζει πάντα ο παθολόγος αλλά συνήθως διαρκεί 1-3 μήνες. Οφείλω να σημειώσω ότι σε πολλά σκευάσματα σιδήρου η απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό μπορεί να μειωθεί κατά τα 2/3 περίπου αν ληφθούν ταυτόχρονα με τα γεύματα. Επομένως το ιδανικό είναι το σκεύασμα να λαμβάνεται με νηστικό στομάχι ή ακόμη καλύτερα με 1 ποτήρι φυσικό χυμό πορτοκάλι, καθώς η βιταμίνη C που περιέχει μεγιστοποιεί την απορρόφηση του σιδήρου. Ο χρόνος που μεσολαβεί από την λήψη του συμπληρώματος μέχρι το επόμενο γεύμα, καλύτερα να είναι πάνω από 1-2 ώρες.

Τέλος, σας παραθέτω ορισμένες συμβουλές για την βελτιστοποίηση της απορρόφησης του διαιτητικού σιδήρου:
  • Καταναλώστε καθημερινά μία μικρή ποσότητα από άπαχο μοσχάρι.
  • Καταναλώστε συκώτι 1-2 φορές την εβδομάδα.
  • Συνοδεύστε τα γεύματά σας με τρόφιμα που αποτελούν καλές πηγές βιταμίνης C (λεμόνι, πορτοκάλι, ακτινίδιο, φράουλες, πιπεριές, ντομάτα).
  • Αποφεύγετε να καταναλώνετε γαλακτοκομικά παράλληλα με τα γεύματά σας.
  • Καταναλώστε 1-2 φορές την εβδομάδα όσπρια και κυρίως φακές και συνοδεύστε τα με 1 ποτήρι φυσικό χυμό πορτοκαλιού.
  • Βάλτε στις σαλάτες σας χυμό λεμονιού.
  • Προτιμήστε να καταναλώσετε το σπανάκι μαγειρεμένο, γιατί ο σίδηρος γίνεται πιο εύκολα διαθέσιμος στον οργανισμό.
  • Καταναλώστε καφέ ή τσάι ενδιάμεσα των γευμάτων και όχι ταυτόχρονα με τα γεύματα ή αμέσως μετά.

Ελπίζω να σας βοήθησα!!!
Μαρία Π.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου